Afbeelding
Foto: Ruth van Kessel

Probleem wordt grondstof

Het Weesper bedrijf Safi Sani zamelt organisch- en toiletafval in uit sloppenwijken in Accra (Ghana) om kunstmest en biogas van te produceren. Ondernemer Aart van den Beukel toont daarmee aan dat het wereldwijde sanitatieprobleem niet alleen duurzaam, maar ook kostendekkend kan worden opgelost. De Weesper sleepte er vorige maand de Sarphati Sanitation Award mee binnen, een prijs die wordt ondersteund door Netherlands Water Partnership en het ministerie van Buitenlandse Zaken.

De poep- en afvalverwerkingsfabriek van Safi Sana in Ghana zet door vergisting uitwerpselen om in biogas, wat wordt gebruikt om elektriciteit op te wekken. De reststof die overblijft is mest, een essentiële grondstof voor de landbouw. Met landbouwuniversiteit Wageningen start Safi Sana nu een proef met de 20.000 liter water die dagelijks bij het verwerkingsproces vrijkomt. Van den Beukel: "In dat water zitten nuttige stoffen waarmee je sterke kiemplanten kunt kweken. We bouwen nu een kwekerij tegen de fabriek in Accra aan. Dat is weer een nieuwe fase."

Het werk van de Weesper is ontzettend belangrijk, een besef dat zeker naar aanleiding van de klimaattop in Parijs steeds meer begint te dagen. Ga maar na: een derde van de wereldbevolking heeft geen toegang tot een hygiënisch toilet en 10% van de wereldbevolking beschikt niet over schoon drinkwater. De gevolgen hiervan kosten jaarlijks wereldwijd zo'n 260 miljard dollar. Als een onderneming als Safi Sana dan een oplossing vindt voor dit probleem wordt dat zowel vanuit economisch als vanuit menselijk oogpunt breed omarmd. Dus hangt Van den Beukel bijna wekelijks met de Wereldbank en The African Development Bank aan de telefoon. "Het is echt baanbrekend dat deze grote banken geïnteresseerd zijn in ons concept. Normaliter worden hygiënische programma's en toiletten neergezet met overheidssubsidies. Dat kost een land enorm veel geld en als dat geld er niet meer is, stoppen de programma's en begint de ellende van voor af aan. Een fabriek van Safi Sana kost drie miljoen dollar, maar omdat de producten – elektriciteit, mest en zaden/kiemplanten – geld opleveren, draait zo'n fabriek na drie jaar kostendekkend. Voor een land als Ghana, dat kampt met een tekort aan stroom (30% van het land zit zonder), onvruchtbare grond en bergen uitwerpselen en afval - dagelijks genereert alleen al de hoofdstad Accra 1700 ton afval per dag - levert dit naast kwaliteit van leven ook een enorme economische winst op. Het is echt heel spannend: zien de grote partijen brood in het concept? Ze willen ons in ieder geval graag horen."

Van den Beukel werkt nu aan het verspreiden van zijn concept. "Ik voel me er goed bij: een oplossing van een wereldwijd issue dat zo eenvoudig blijkt te zijn en je verlost van zowel het afval- als het stroomprobleem."