Erfgenaam beter beschermd!
Van alle tijden, maar nog steeds zeer actueel: hoe zit het eigenlijk als je door de wet of testament bent aangewezen als erfgenaam? Heb je nog een keuze en zo ja, kun je nog op je schreden terugkeren?
Antwoord: ja, je hebt een keuze en je moet je, gezien een mogelijk negatieve nalatenschap, ongelofelijk goed laten informeren voordat je 'zomaar' aanvaardt. In beginsel kun je niet op je schreden terugkeren, maar er is vanaf 1 september 2016 wel een betere bescherming in de wet gekomen.
Nog even kort: als erfgenaam heb je de volgende keuzen: zuiver te aanvaarden, niet te aanvaarden (= verwerpen) of beneficiair te aanvaarden. Alleen door verwerping word je geacht geen erfgenaam te zijn geweest. Maar pas op bij verwerpen. In beginsel betekent verwerpen dat plaatsvervulling van toepassing is: jouw erfdeel schuift dan door naar jouw kinderen.
Zuiver aanvaarden betekent dat je de nalatenschap neemt zoals die komt. Met alle daaraan verbonden rechten en verplichtingen. Als de nalatenschap negatief is, dan kun je in je eigen vermogen voor dat tekort worden aangesproken. Je kunt dan in beginsel ook niet meer beneficiair aanvaarden of verwerpen.
Ook als je je ondubbelzinnig gedraagt als erfgenaam word je geacht zuiver te hebben aanvaard. Dus gewoon door bepaalde gedragingen of handelingen kun je zomaar zuiver aanvaarden.
Vanaf 1 september jl. is in de wet een betere bescherming daartegen opgenomen. Niet alle handelingen worden gezien als zuivere aanvaarding. De wet bepaalt thans dat je pas geacht wordt zuiver te hebben aanvaard als je spullen uit de nalatenschap gaat verkopen en/of onttrekt aan eventuele schuldeisers. Uiteraard zal dat nog wel de nodige rechtspraak met zich brengen, maar het gebied is iets minder grijs geworden.
Maar ook als je al zuiver hebt aanvaard dan bestaat volgens de nieuwe wetsbepaling de mogelijkheid je alsnog te beschermen tegen een onverwachte schuld. Je kunt namelijk voortaan aan de rechter vragen om bescherming tegen schulden die niet uit de administratie van een overleden persoon zijn af te leiden, de zogenoemde 'onverwachte schulden'. In die bepaalde gevallen kan een erfgenaam dan de erfenis nog beneficiair aanvaarden.
Beneficiair aanvaarden betekent dat je als erfgenaam niet met je eigen geld de schulden uit de erfenis hoeft te betalen. Vóór de nieuwe wetsbepaling moesten de erfgenamen die zuiver hadden aanvaard ingeval er meer schulden waren dan tegoeden dat meerdere dus zelf betalen met hun eigen geld.
Zoals aangegeven moet het gaan om onverwachte schulden, dus schulden die je letterlijk gezien niet behoeft te verwachten. Dat betekent dat je nog steeds heel goed onderzoek moet doen voordat je aanvaardt, want niet alle schulden zullen 'zomaar' als onverwachte schulden worden aangemerkt.
Kortom, bezint eer gij begint en leun niet te veel op een eventueel escape.