Meer dan 300 kranten per week
Er zijn veel dingen bijzonder aan Pubble. Daar komen we vanzelf op. Eerst antwoord op de vraag wat Pubble precies is: een automatiseringsprogramma waarmee alle facetten van een uitgeverij samenkomen. Dan heb je het over het efficiënt opmaken van krantenpagina's, het snel actualiseren van websites, de facturatie van de advertenties en nog duizend-en-een dingen. De uitgevers in Nederland kampen met teruglopende inkomsten en zitten te springen om dit soort innovaties. Dankzij het gebruik van Pubble zien ze een flinke besparing op hun exploitatie en kunnen ze tegelijkertijd nieuwe verdienmodellen benutten. Het klinkt misschien overdreven, maar Pubble heeft aantoonbaar een flink aantal uitgevers nieuw leven ingeblazen. "Inmiddels zijn we voor uitgevers een reddingsboei geworden om de komende tien jaar in te gaan", zegt Pubble-ontwikkelaar Joris de Bruijn.
Joris is de zoon van Adri de Bruijn, directeur van Enter Media en uitgever van onder andere WeesperNieuws en B2B. In 2011 begonnen vader en zoon met het ontwikkelen van Pubble op de werkvloer van Enter. Een jaar later besloten ze ermee de markt op te gaan. Vanaf dat moment vervult ook dochter Lianne de Bruijn een sleutelrol in de Pubble-onderneming. De bevestiging dat het prille familiebedrijf op de goede weg zat, volgde direct. In korte tijd werd Pubble door tientallen kleine en middelgrote uitgeverijen in Nederland omarmd, in 2016 gevolgd door De Persgroep, met circa 150 titels 's lands grootste huis-aan-huisuitgever. De grootste klant dus die je in Nederland kunt krijgen.
Kennis van lokale media, automatisering en communicatie komen hier samen. Adri is de ondernemer en legt als uitgever van Enter Media makkelijk contacten met andere uitgeverijen, Joris weet als ICT'er elk probleem op te lossen met nullen en enen en Lianne ondersteunt de vele tientallen Pubble-gebruikers in het land met trainingen en aftersales. Ze delen een gezamenlijke visie op uitgeven.
Pubble is een reddingsboei voor de uitgeverswereld?
"De uitgeefwereld heeft sterke behoefte aan vernieuwing. Er was echter helemaal niemand die daar instapte. Pubble is het systeem waarin al die vernieuwingen zitten en waarin alle nieuwe mogelijkheden samenkomen, zoals het snel publiceren op internet en social media. Je moet je voorstellen dat een redacteur soms een half uur bezig was om één bericht uit de krant op internet te plaatsen. Met Pubble kan dat met één druk op de knop. Waar voorheen iemand een hele dag met de administratie bezig was, gebeurt dat nu automatisch. We zijn in staat om met Pubble de complete uitgeverij te automatiseren in één systeem, volgens de laatste trends en mogelijkheden."
Wat is het geheim?
"Bestaande systemen zijn vaak vanuit ICT gebouwd, terwijl Pubble vanuit de uitgangspunten van een uitgever is ontwikkeld. Dat is een essentieel verschil. Daardoor loopt Pubble voorop in plaats van achter de feiten aan. Verder hebben we te maken met een sector die terugloopt. Welk traditioneel ICT-bedrijf gaat daar nog voor ontwikkelen? Wij gingen tegen de stroom in om voor de krimpende markt een oplossing te vinden. Onze basisgedachte was om een kleine uitgever hetzelfde te bieden als een grote uitgever met een hele ICT-afdeling. Dus met dezelfde inzichten, ook financieel. We hebben het dan zelfs over klantenselectie, marketing en mailing."
"Voor menig uitgeverij is Pubble financieel gezien de redding geweest omdat het de zo noodzakelijke efficiënte oplevert en zelfs nieuwe verdienmodellen mogelijk maakt, bijvoorbeeld online. Er was uiteraard een strategie, maar we hebben gaandeweg enorm ingespeeld op vragen die we zelf bij Enter hadden en vervolgens ook tegenkwamen toen we bij al die andere uitgevers binnenkwamen."
Past hier het beeld van een achtbaan bij?
"Laten we zeggen: een wilde oceaan. De groei is razendsnel gegaan, want als je één deeltje automatiseert, moet je al nadenken over het volgende. Uniek is dat we niet alleen de moderne uitdagingen zijn aangegaan zoals websites en social media, maar ook de traditionele aspecten zoals print, verkoop, bezorging en administratie. Daardoor hebben we een totaalsysteem kunnen maken. Dat systeem bestond helemaal niet of was voor kleine uitgevers onbereikbaar. Die liepen tot voor kort nog met Word- en Excell-bestandjes de krant in elkaar te zetten. We deden bij Enter niet anders. Vijf jaar geleden maakten wij drie lokale huis-aan-huisbladen, nu acht. Met dezelfde mensen. De uitbreiding van Enter is zeker te danken aan de automatisering met Pubble."
Hoe is het om bij andere uitgevers over de vloer te komen?
"Als softwaremaker is het leuk om te zien en goed om over te hebben, als krantenmaker is het nóg leuker, Je kunt het namelijk inhoudelijk over het vak hebben. Vaak praten we een uurtje over Pubble en twee uur over kranten maken. Uitgevers vinden dat veel fijner. De vraag die het meest gesteld wordt is: maar hoe doen jullie dat dan? De moederband met Enter is de grote meerwaarde van Pubble. We geven meteen praktijkvoorbeelden. Om een recente te noemen: neem de editie van het WeesperNieuws op de ochtend na de brand in de kerktoren. Dat had zonder Pubble nooit gekund."
Wat dachten jullie toen De Persgroep belde? Hoi of help?
"Ja, wat dachten we toen…? Eerder iets als: nu al? Het contact met De Persgroep is een proces geweest. We kenden elkaar uit de markt en we zijn langzaam naar elkaar toe gekomen. Zo'n grote uitgever bedienen was een grote stap, want we wisten dat dat een heel proces zou worden. Maar het was in de lijn van de uitdagingen die we aan wilden gaan. De belangstelling van De Persgroep was vooral een bevestiging dat we een serieuze partij in de markt waren geworden. We mogen zeggen dat we het hebben waargemaakt. In minder dan een jaar hebben we samen dat hele proces doorlopen. Alle huis-aan-huistitels van De Persgroep in Nederland zijn stapsgewijs overgegaan op Pubble. Het zijn elke week zo'n 150 kranten. Al die tijd waren er hier in Weesp mensen van De Persgroep die werkten aan de koppeling van Pubble op hun bestaande systemen. Voor ons betekende het dat we konden uitgroeien van een tweemanschap tot een bedrijf waar nu tien mensen werken. We doen de grootste en de kleinste uitgever van Nederland. Dat is heel bijzonder. Het geeft aan dat we alle uitgeverijen kunnen bedienen."
Hoe ziet de toekomst eruit?
"We kijken naar magazines. Daar is nog een slag te slaan en het is een interessant proces om tussen te zitten. Verder willen we groeien in de huis-aan-huisbladen. Nu wordt 50% van de titels met Pubble gemaakt, dat moet wat ons betreft naar 75% kunnen. En dan is er nog het buitenland: we willen Pubble internationaal beschikbaar maken. De grens met België zijn we al overgestoken, in Duitsland en Engeland liggen kansen."
Regionale en lokale media staan onder druk, hoe ziet Pubble die toekomst?
"Sowieso moet de lokale journalistiek blijven, want die is belangrijk. Wij zorgen er zeker voor dat het medium krant een langere adem heeft. Wij faciliteren de moderne journalist: die schrijft, fotografeert en filmt. In Pubble kun je razendsnel werken en de content op alle platforms publiceren: print, online, apps, narrowcasting. Doordat wij alle randzaken automatiseren, kan de journalist meer journalist zijn. We experimenten met nieuwe verschijningsvormen, zoals digitale edities. We brengen kleine uitgevers bij elkaar om met elkaar in gesprek te gaan. Daar komen allerlei nieuwe ideeën uit voort, nieuwe verdienmodellen zelfs. Opvallend: als we horen over lokale websites die geld opleveren – en dat zijn er niet veel – dan zijn het vaak Pubble-websites. Omdat daar de tools in zitten en omdat het de uitgevers zijn die erover nadenken en waar wij graag bij meeontwikkelen. De kennis vanuit alle uitgeverijen is gekoppeld aan de ontwikkeling van Pubble. Die doorontwikkeling is alleen mogelijk als er zo veel kennis uit de markt in het systeem beschikbaar komt."
Wat Pubble ook bijzonder maakt, is jullie familierelatie.
"De interesse voor het vak van nieuwsmakers en uitgevers zat er al op jonge leeftijd in. Het fijne is dat je snel met elkaar ideeën kunt bespreken, opzetten, uitwerken en fijnslijpen. We doen alle drie iets anders, onze talenten vullen elkaar prachtig aan. De andere kant is dat we met de hele familie op die wilde oceaan zitten. Het is best onrustig. De spannende momenten bij het ondernemen maak je samen mee. Maar je weet blindelings wat je aan elkaar hebt. Dat is de voorsprong die je als familiebedrijf hebt. Als we overzien wat we al hebben bereikt... ja, dan kunnen we niet trotser zijn."