Nieuw huwelijksrecht
in hapklare brokken
Na wat eerdere columns over de toekomst is het nu zover: het nieuwe wettelijk huwelijksgoederenrecht is in werking getreden. Dat betekent dat als je gaat trouwen zonder huwelijkse voorwaarden (of een geregistreerd partnerschap aangaat) de nieuwe wet van toepassing is. Het nieuwe stelsel gaat uit van een beperkte wettelijke gemeenschap van goederen. Dat betekent dat er dus nog steeds een vorm van gemeenschap van goederen is, alleen niet zoals onder het oude recht een 'algehele' gemeenschap van goederen.
In elk geval is het nog steeds van harte aan te bevelen om je ruim voor het huwelijk goed te laten informeren over de wenselijkheid van huwelijkse voorwaarden. Anders dan de voorlichters van overheidswege of anderszins roepen is het bepaald niet zo dat je met het nieuwe recht 'automatisch' trouwt met huwelijkse voorwaarden.
Naar nieuw recht zal in beginsel alles wat je voor het huwelijk (en geregistreerd partnerschap) al privé hebt, privé blijven en dus niet vallen in de gemeenschap van goederen. Ook schenkingen en erfenissen vallen buiten de gemeenschap van goederen. Dat geldt ook voor tijdens huwelijk verkregen schenkingen of erfenissen.
Dan lijkt het erop dat de zogenoemde antischoonzoon (m/v) clausule in testamenten en bij schenkingen niet meer nodig is. Ook dat is maar ten dele waar. Indien aanstaande echtgenoten huwelijkse voorwaarden maken waarin het oude recht van toepassing wordt verklaard en alles toch als gemeenschappelijk wordt bestempeld, is het waarschijnlijk toch wel fijn dat het kind bij scheiding nog kan terugvallen op het testament of de schenking van de ouders met deze anti-aangetrouwdenclausule.
Privévermogen voor huwelijk blijft dus in beginsel privé. Maar hoe zit het met vermogen dat al voor het huwelijk gemeenschappelijk was? Dat valt in de gemeenschap van goederen. Dat lijkt logisch, maar een waarschuwing is op zijn plaats. Is het gemeenschappelijk voorhuwelijks vermogen niet half-halfeigendom, denk bijvoorbeeld aan een gezamenlijke woning in 60/40 procent mede-eigendom, dan wordt het door het huwelijk opeens 50/50! Een duidelijke reden om huwelijkse voorwaarden te maken.
Voor de ondernemer wijzigt er ook wel iets, maar veel te weinig om geen huwelijkse voorwaarden te maken. Voor de ondernemer zullen er meer dan genoeg redenen zijn en blijven om huwelijkse voorwaarden te maken. Tenslotte geldt dat sprake is van een wettelijke gemeenschap van goederen, hoewel iets beperkter. In die zin is het onveranderd aan te raden via huwelijkse voorwaarden 'man en paard' te noemen.
Een bestaande, dus voor 1 januari 2018 tot stand gekomen, wettelijke gemeenschap van goederen verandert niet. De nieuwe wet geldt alleen voor een nieuw huwelijk (of geregistreerd partnerschap).