Villa Casparus – een gemeentelijk monument - heeft illustere bewoners gehad. Natuurlijk de familie Van Houten, maar ook een opleiding, een autobedrijf, een restaurant annex feestzaal en niet te vergeten de fietsen- en bromfietsenfabriek Magneet.
Er zijn niet veel woorden aan vuil gemaakt, maar dit jaar bestond Villa Casparus 120 jaar. Casparus van Houten jr., eigenaar van cacaofabriek Van Houten, gaf in 1901 opdracht tot de bouw van de majestueuze villa. Villa dekt de naam trouwens niet goed; het was van paleisachtige proporties. De befaamde architect Abraham Salm tekende de villa met in oorsprong 99 kamers. Adolf le Comte ontwierp een lichtkoepel met gebrandschilderd glas en Leonard Springer tekende de tuin. En voor het geval deze namen u niets zeggen: het waren stuk voor stuk grootheden op hun vakgebied.
Leeg
Casparus van Houten woonde er maar kort, want hij overleed in het jaar van oplevering. Zijn erfgenaam was Douwinus van Houten (1861-1939) en ook hij bewoonde de villa. Douwinus overleed op 18 maart 1939 waarna de villa vlak voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog grotendeels leeg kwam te staan. Tijdens de oorlog bood de villa onderdak aan gemobiliseerde militairen.
De villa verpauperde echter zichtbaar, tot 1950 fietsfabriek Magneet er bezit van nam. De naam Magneet doet nog steeds bij veel Weespers het hart op hol slaan. Want hoewel de fabriek niet groot was, werden hier alleen maar tweewielers van hoge kwaliteit gemaakt.
1900
Van origine was dit een Amsterdams bedrijf waarvan de geschiedenis teruggaat tot 1900 als Leman Alexander Velleman en Abraham Gompert Verdoner een ijzerwarenhandel beginnen in Amsterdam, op de Prins Hendrikkade. Niet veel later gaan ze ook fietsen verkopen, onder de naam The Magnet, een merknaam die ze van een Engels bedrijf hebben overgenomen. In 1922 gaan ze ook eigen stadsfietsen produceren in een kleine fabriek in de Gieterstraat in Amsterdam.
Weesp
Na twee branden en een naamsverandering van The Magnet naar de Magneet verplaatsen de ondernemers in 1928 de productie naar Weesp, in een leegstaande blikfabriek aan de Van Houtenlaan/Groenesingel. Hier kunnen ze bovendien uitbreiden. De mannen gaan zich ook toeleggen op toer- en racefietsen. Met succes: Magneet staat in de jaren dertig aan de wieg van de eerste Nederlandse prof-wielerploeg die onder leiding staat van de bekende Nederlandse baan- en wegwielrenner Cor Blekemolen.
Schaarste
De zaken gaan goed, tot de Tweede Wereldoorlog. Het bedrijf krijgt het zwaar te verduren vanwege schaarste aan onderdelen. Ook speelt mee dat vennoot Verdoner Joods is. Hij moet onderduiken en de bezetter annexeert het fabriekspand aan de Van Houtenlaan om er een tijdelijke Fokker-fabriek te vestigen. Na de oorlog wordt de productie van Magneetfietsen weer opgestart en wel aan de Achtergracht. Maar ook daar breekt een paar jaar later, in 1948, brand uit; maar liefst de derde brand in de historie van het bedrijf.
Verhuizing
Daarna volgt de volgende en laatste verhuizing, naar Villa Casparus. Daar worden naast fietsen van superieure kwaliteit ook voor het eerst bromfietsen gemaakt en ook hierin is het bedrijf vernieuwend. Magneet is bijvoorbeeld een van de eerste fabrikanten die schijfremmen op bromfietsen monteert. Nog steeds is er een groep enthousiaste Weespers die regelmatig een toertocht maken op hun fraaie Magneet-bromfietsen en die zich hebben verenigd in een club Magneetfanaten. Eind jaren zestig biedt de toenmalige directie van de Magneet het bedrijf ter overname aan. Batavus hapt toe, waarmee het bedrijf in 1969 verloren gaat voor Weesp.
De Troubadour
Nog meer ondernemersgeest in Villa Casparus werd in de jaren zeventig en tachtig aangewakkerd door de familie Zorn, die hier restaurant annex zalencentrum De Troubadour had. Het restaurant was vermaard en was onder andere ook het ‘clubhuis’ van carnavalsvereniging De Weespermoppen. Berucht was de ijzeren trap aan de kant van de Casparuslaan waarmee je het etablissement kon bereiken.
Van der Pouw
En wat te denken van het autobedrijf Van der Pouw, dat toen eigendom was van ras-ondernemer Theo van Kan, dat hier ook gevestigd was. Na de verhuizing van de Achtergracht naar de villa heeft de Peugeot-dealer hier nog jaren bestaan en ook vonden in de garage in de villa de jaarlijkse trekkingen van de Wesopa loterij plaats.
Aan de andere kant van de villa was gedeeltelijk gelijktijdig met Van der Pouw en De Troubadour nog enkele jaren de opleiding ergotherapie gevestigd. Dit was de voorloper van de huidige opleiding ergotherapie aan de HvA. In 2001 werd de villa uiteindelijk verbouwd tot een aantal appartementen, maar toen waren al die bedrijven al lang en breed gevlogen.
