De Wet Bescherming Klokkenluiders: wat verandert er?
De nieuwe Wet Bescherming Klokkenluiders is 18 februari 2023 in werking getreden. Deze wet beoogt werknemers die (vermoedens van) misstanden op de werkvloer melden beter te beschermen.
Werkgevers met 50 tot 250 werknemers zijn verplicht hun procedures voor meldingen van misstanden aan te passen en een interne meldprocedure in te stellen. Dit moet uiterlijk 17 december 2023 geregeld zijn. Onder het begrip ‘werknemer’ vallen niet alleen werknemers, maar ook stagiaires, uitzendkrachten en vrijwilligers, mits zij een vergoeding voor hun werkzaamheden ontvangen. Hierdoor wordt de ondergrens van 50 ‘werknemers’ eerder gehaald. Organisaties met meer dan 250 werknemers moeten op dit moment al aan de nieuwe wet voldoen.
Interne meldprocedure
In de interne meldregeling moet opgenomen zijn wanneer je van een (vermoeden van een) misstand spreekt, op welke manier en bij wie binnen de organisatie een werknemer misstanden kan melden en hoe vervolgens met een melding wordt omgegaan. Wanneer een melding is gedaan, moet deze worden geregistreerd in een speciaal ingericht register. De melder moet vervolgens binnen zeven dagen een ontvangstbevestiging krijgen en binnen drie maanden informatie ontvangen over de beoordeling van zijn melding. In de interne meldregeling moet opgenomen zijn hoe werknemers anoniem kunnen melden.
Meldingen kunnen zowel intern als extern worden gedaan, dat moet ook in de interne meldregeling duidelijk worden vermeld. Het is geen vereiste meer dat de werknemer eerst intern een melding doet voordat extern kan worden gemeld.
Wanneer een werknemer melding maakt, mag hij hier geen nadeel van ondervinden. Elke vorm van benadeling (bijvoorbeeld pesten, uitsluiting of het weigeren een goede referentie te geven) valt onder dit verbod.
OR/PV
De Ondernemingsraad of Personeelsvertegenwoordiging heeft instemmingsrecht bij de invoering, wijziging of intrekking van de interne meldregeling. Het is daarom van belang tijdig actie te ondernemen als er een Ondernemingsraad of Personeelsvertegenwoordiging is.
Wat als je niet tijdig een interne meldregeling hebt of deze te laat hebt aangepast?
Als je niet tijdig je interne meldregeling hebt aangepast of geen klokkenluidersregeling hebt ingevoerd (terwijl dit wel moet), kan het Huis voor Klokkenluiders (de toezichthoudende instantie) een bestuurlijke boete of een last onder dwangsom opleggen. Ook kan de werknemer schade van jou vorderen. Bovendien kun je strafrechtelijk worden gesanctioneerd, bijvoorbeeld in geval van het ‘zwartmaken’ van een melder van een misstand of als je de identiteit van de melder blootgeeft.