Samenwoners opgelet!
Beetje vreemde kop wellicht, want samenwoners moeten altijd oppassen, maar het leek mij goed, mede aan de hand van recente rechtspraak, toch weer wat aandacht te besteden aan de ongehuwd samenwonenden.
Voor de volledigheid: er is vrijwel geen wettelijk vangnet voor samenwoners. Dit staat in schril contrast met gehuwden (of geregistreerde partners). Op grond van het huwelijk (of geregistreerd partnerschap) ontstaan er eindeloos veel meer wettelijke rechten en plichten over en weer.
Ongehuwde samenwoners moeten dus het wiel van het huwelijk opnieuw uitvinden. Geen probleem, want je kunt dan mooi aan ‘cherry-picking’ doen, althans voor veel onderwerpen. MAAR DAN MOET JE HET WEL DOEN, SAMENWONERS! Er zijn zo veel onderwerpen die aandacht behoeven en vastgelegd dienen te worden, maar om er toch twee uit te pikken: erfrecht en eigen inbreng in de woning.
Om met het laatste te beginnen: recent is (weer) rechtspraak gewezen in een zaak waarin één van beide partners extra eigen middelen had geïnvesteerd in de gezamenlijke woning. Na einde van de samenwoning eist betreffende partner van zijn ex nog geld wegens deze extra inbreng. Wat technisch, maar de stelling was dat er een zogenoemde regresvordering was. Kort gezegd houdt dat in indien sprake is van hoofdelijk schuldenaarschap (dus beiden voor het geheel) in de onderlinge verhouding een vordering ontstaat als je meer betaalt dan jouw aandeel in die schuld. De dikke vette adder onder het gras is echter de verjaringstermijn, die gaat gelden vanaf het moment dat je meer betaalt dan jouw aandeel! In dit geval was de verjaringstermijn 5 jaar en was de vordering langer dan 5 jaar geleden ontstaan en dus verjaard!
In een samenlevingscontract had bepaald kunnen worden wat gebeurt indien één van beiden eigen geld in de gezamenlijke woning investeert, welk bedrag als vordering geldt en wanneer deze vordering opeisbaar is.
Nu we het toch over een samenlevingscontract hebben: in een samenlevingscontract kan tevens het zogenoemd verblijvensbeding worden opgenomen. Kort gezegd bepaalt dat beding dat bij overlijden van één van beide partners het gezamenlijk vermogen (dus bijvoorbeeld de gezamenlijke woning, hypotheek en inboedel) aan de langstlevende partner ten goede komt. Daarmee heb je dus al een groot gedeelte ‘erfrecht' (strikt genomen is het geen erfrecht maar een afspraak tussen beiden) vastgelegd. Dat wil niet zeggen dat het niet van belang dan wel vereist is ook een testament te maken, maar je bent dan doorgaans al een eind op weg. Testament verplicht? Meen je dat? Het klinkt wat straf, maar heb je kinderen en/of is het huis niet gemeenschappelijk, dan is een testament wel echt verplicht, lees: van harte aan te bevelen.
Niels van de Griend
Notaris bij Notarisweesp
0294-413131 Van Houtenlaan 14 www.notarisweesp.nl