AWBZ, terug naar af?

Er is in de jaren tachtig en negentig van de vorige eeuw sprake geweest van een vermogenstoets bij intrede/verblijf in een bejaardenoord. Deze vermogenstoets heeft ongeveer tien jaar bestaan. Grofweg hield het in dat je eerst op je eigen vermogen moest interen voordat je aanspraak kon maken op bijdragen van de overheid. Op zich wellicht vanuit de overheid een te begrijpen maatregel, maar destijds aanleiding om maar zo veel mogelijk vermogen 'kwijt te raken'.

Kwijtraken van vermogen door middel van schenkingen was destijds niet de oplossing, dus werd gezocht naar andere mogelijkheden. Zo werd in langstlevende testamenten opgenomen dat de geldvorderingen van kinderen ook opeisbaar zijn bij intrede in een bejaardenoord. Maar vooral werd gezocht naar de mogelijkheden het huis over te dragen aan de kinderen zonder dat de ouders op straat kwamen te staan.

Hoewel de kans van intrede in een bejaardenoord statistisch gezien zeer gering was, hebben veel ouders hun huis overgedragen aan de kinderen onder voorbehoud van een gebruiksrecht. Na jaren van sparen, verbouwingen en aflossing van de hypotheek waren ouders dus in één klap van hun huis af en dat alleen maar in verband met de mogelijke kans van intrede in een bejaardenoord. Daar zat je dan in het huis van je kinderen. Waar was je appeltje voor de dorst gebleven?

Alsof dat nog niet genoeg was, werden het vruchtgebruik en het blote eigendom in 2001 opeens geplaatst in BOX 3 en moest je er ook nog eens belasting over gaan betalen. Wijziging van de Successiewet in 2010 bracht nog meer ellende voor deze constructies. Kortom, hadden we het nu allemaal wel goed gedaan? In veel gevallen was het antwoord op die vraag ontkennend.

Het is nu 2013 en we worden geconfronteerd met soortgelijke problemen. De eigen bijdrage voor personen in een AWBZ-instelling wordt zeer waarschijnlijk verhoogd. Dit wordt de 'vermogensinkomensbijtelling' genoemd. Kortgezegd houdt het in dat bij het bijdrageplichtig inkomen 8% van het BOX 3-vermogen wordt geteld. Het geldt overigens alleen als je meer BOX 3-vermogen hebt dan het heffingsvrije vermogen. Door deze verhoging is er dus een lagere aanspraak op de AWBZ en kan je vermogen door intering snel slinken.

Wat nu? Eerst zal moeten worden vastgesteld wat de nieuwe regeling precies inhoudt en welke gevolgen dat heeft per betrokken persoon. Onder het motto: 'regeren is vooruitzien' is checken en eventueel aanpassen van bestaande testamenten in ieder geval een optie. Daarnaast kan (al dan niet preventief) een schenkingsplan worden opgesteld. Anders dan de beschreven 'oude' regeling zouden in de nieuwe regeling schenkingen een oplossing kunnen zijn. De beruchte schenkingen op papier lijken in dat geval mogelijk een hoofdrol te gaan vervullen, met name zal betaling van 6% rente geen probleem zijn.

Kortom, houd het laatste nieuws goed in de gaten en laat je goed voorlichten.