Afstand doen van pensioen: wat kan er mis gaan?
In de praktijk komt het voor dat werknemers niet willen deelnemen aan de pensioenregeling van de werkgever. Dit levert altijd veel discussie op. Kan de werknemer wel afstand doen van pensioen? Mag de werkgever dit accepteren? Onlangs is pijnlijk gebleken dat een werkgever voor onaangename financiële verrassingen kan komen te staan als hier medewerking aan wordt verleend.
In veel gevallen is het voor een werknemer niet mogelijk om afstand te doen van pensioen. Zo kan een werknemer geen afstand doen van deelname aan een verplicht gesteld bedrijfstakpensioenfonds. Ook kan contractueel zijn vastgelegd dat de werknemer verplicht aan de pensioenregeling moet deelnemen. In de weinige gevallen dat een werknemer niet verplicht hoeft deel te nemen aan een pensioenregeling, kan de werknemer het aanbod tot pensioen weigeren.
Indien een werknemer het aanbod niet (volledig) aanvaardt, wordt veelal een afstandsverklaring opgesteld. Uit een recente uitspraak van de rechtbank Oost-Nederland is echter gebleken dat dit niet altijd de gewenste zekerheid biedt. In deze casus heeft de werknemer door middel van een afstandsverklaring afstand gedaan van deelname aan de pensioenregeling. Op deze afstandsverklaring staat ook de handtekening van de partner, deze is echter niet door de werkgever gecontroleerd. Na het overlijden van de werknemer ontkent de partner de afstandsverklaring te hebben ondertekend en er mee te hebben ingestemd. Tijdens de procedure kan de werkgever niet aannemelijk maken dat de betreffende handtekening afkomstig was van de partner.
Een ander belangrijk aspect in deze casus was de vraag of de werknemer wel juist en volledig was geïnformeerd over de mogelijke gevolgen van het doen van afstand van de pensioenregeling. Niet alleen wat betreft het ouderdomspensioen, maar met name ook ten aanzien van de financiële gevolgen bij overlijden en arbeidsongeschiktheid.
De rechter oordeelde dat de werkgever de handtekening van de partner had moeten controleren. Daarnaast stelde de rechter dat de werkgever de werknemer onvoldoende geïnformeerd heeft over de mogelijke gevolgen van het niet deelnemen aan de pensioenregeling. Conclusie: Het partner- en wezenpensioen komt alsnog toe aan de partner en haar kinderen en de werkgever is verplicht tot affinanciering van deze pensioenrechten.
Het is dus mogelijk dat werknemers afstand kunnen doen van deelname aan de pensioenregeling. Informeer uw werknemers echter goed en zorg voor een goede vastlegging. U loopt als werkgever namelijk een groot risico indien u hierin tekort schiet.