Levenstestament
voor ondernemers
Het is al een aantal jaren mogelijk om een levenstestament te maken. Al eerder is daar aandacht aan besteed. Hierbij nogmaals, maar dan specifiek voor ondernemers. Let op, de term 'testament' is verwarrend, want het is geen document dat in werking treedt na het overlijden, maar juist daarvoor als je zelf geen beslissingen (meer) kunt nemen.
Jan en Ina zijn getrouwd. Jan is directeur-grootaandeelhouder (dga) van een bv (hij heeft alle aandelen en is bestuurder). Jan en Ina hebben testamenten gemaakt en denken alles goed geregeld te hebben. Dan raakt Jan door een ernstig verkeersongeluk in coma.
Het eerste probleem dient zich direct aan. Er moeten rekeningen door de bv betaald worden, maar Jan is de enige die bij het geld van de bv kan. Het is ook niet mogelijk een nieuwe directeur bij de bv te benoemen. Jan is als dga de enige die dat kan. De testamenten van Jan en Ina bieden ook geen oplossing, want die werken pas na een overlijden. Intussen worden de leveranciers van de bv onrustig. Zij hebben nog geld tegoed en denken erover om de leveranties aan de bv te stoppen. Voor de bv is het erg belangrijk dat de leveranties doorgaan, omdat er anders niets kan worden geproduceerd. Bovendien lopen de rentekosten en de incassokosten voor de bv op.
Na overleg met de notaris vraagt Ina aan de rechter om haar te benoemen tot bewindvoerder. Ina kan dan namelijk als bewindvoerder namens Jan beslissingen nemen. Er gaat wel wat tijd overheen voordat de rechter Ina als bewindvoerder heeft benoemd. Direct nadat het bij de rechter rond is, kan Ina zichzelf directeur maken van de bv. Zij vraagt aan Frits, in dienst van de bv, om haar te helpen bij het leiden van het bedrijf. Frits zorgt dat de leveranciers worden betaald.
Een aantal weken later ziet Frits een mooie kans om de winst van de bv te vergroten en sluit hij een aantal grote investeringscontracten af. Ina schrikt van de grote bedragen en vraagt de accountant om hulp. De accountant vindt de investering niet verkeerd, maar wijst Ina wel op de risico's die met de investering zijn gemoeid. Als de investering verkeerd uitpakt, kan ook het pensioen verdwijnen dat in de bv is opgebouwd.
Ina weet niet wat zij moet doen en vertelt Frits dat hij voorlopig niets meer mag tekenen. Het gaat intussen slechter met haar man. Ina is daarom meer bezig met de verzorging van haar man dan met de bv. Er ontstaat daardoor een gerucht dat het bedrijf 'op omvallen staat' en daarom blijven klanten weg. Het bedrijf gaat bijna failliet.
Was dit te voorkomen? Waarschijnlijk wel. Met een levenstestament kun je namelijk iemand aanwijzen die direct kan handelen, zonder inschakeling van een rechter. Daardoor wordt tijd bespaard. Jan had er dus voor kunnen zorgen dat de leveranciers direct werden betaald. De rentekosten en incassokosten zouden zijn voorkomen. Met een levenstestament kun je bovendien zelf regelen wie welke besluiten voor de bv kan nemen. Jan had Frits bijvoorbeeld kunnen aanwijzen om de besluiten voor de bv te nemen en kunnen bepalen dat hij geen investeringen mag doen boven een bepaald bedrag. Ina was dan niet opgezadeld met de zakelijke problemen en het bijna-faillissement was voorkomen.